Theihṭha: Driving Under the Influence (DUI) Kong Tlawmpal


June 01, 2012
Driving Under the Influence (DUI) Kong Tlawmpal
 (Danny Bawi Thianhlun)

DUI Timi Cu: DUI timi cu mirang holh a si i Driving Under the Influence tinak a si. A fawinak Lai holh in cun “Rit bu in mawaw siloah seh in sermi thilri mawngh” tinak a si.  Mirang nih cun “rit bu in mawgh” (Drunk Driving) tizong in an auh. State pakhat le pakhat ngeihmi DUI upadi cu an i khat dih lo nain hi thi chung ah zu zeizatdah a um timi tahnak (Breathalyzer for Blood Alcohol Content) in an tah lai i .08 in a cunglei a si paohpaoh ah cun DUI timi hmuh (case) in tlaih khawh a si. A cheu khat State hna ah cun mah umnak inn hauhruang chung (Parking Lot within Private Property) hmanh ah rit bu i an mawngh ah siseh, seh on lo bu ko ah rit bu in mawaw chung ah um sawhsawh hmanh khi an tlaih hna.

Cucaah, DIU timi cu “Rit Bu In Mawaw Le Adang A Kal Khomi Seh Thilri Hna Mawngh” tinak a si.

(Fianternak Tawite: Breathalyzer in na thisa chungah ritnak siloah zu zeizat dah a um ti an tah tik ah hin a dikmi le a hmanmi taktak a chuak peng tawn lo. Blood Alcohol Content cu a tawinak in BAC tizong in an auh. A caancaan ah cun BAC theihnak ding caah Urine Test hna an tuah ter tawn hna.)

DUI Ruang Ah A Chuak Khomi Dantatnak Hna: Dantatnak phun tampi a um kho. Cu hna lak ah a si khomi le ih a nungmi dantatnak cheukhat hna cu

1.     Phaisa tampi cawiliamnak (Heavy Fines)
2.     Zu dinnak nih hrawhmi hna thlopnak ngeih ter (Alcohol Abuse Treatment)
3.     Mipi caah tlangrian uanter (Community Service)
4.     Mawngmi mawaw chung ah Computer in sermi she thilri chiah piak (Having An Ignition Interlock Device Installed in Your Car)
5.     Caan zeimawzat chung mawaw mawngnak laisen chuh i mawaw mawngh khawh lo (Suspending Your Driver’s License)
6.     Insurance man na pekmi a kai lai (Increasing Your Car/ Life Insurance Rates)
7.     Zu rit bu in mawaw mawngh a hmang timi tuanbia dawh lo ngeihnak (A Record of A Felony)
8.     Thongthlaknak (Imprisonment)

hna tiang a chuak kho.  A cunglei langhtermi leng in DUI nih a chuahpimi hna thil ha lo hna  cu;

1.     Mawaw an mawng kho ti lo.
2.     Mawaw an mawngh khawh tilo tik ah rian an uan kho ti lo.
3.     Rian an uan khawh ti lo tik ah pumpak caah siseh, innchungkhar caah siseh, pawcawngnak tiang le khuasaknak tiang in fahnak thil ha lo a chuah pi.
4.     Thong ah kan tla.
5.     Nunnak tiang a liam.
6.     Kanmah ruangah mi nupi le va, fa a ngeimi hna nunnak a liam.
7.     Nuhmei le pahmei ah an cang hna.
8.     Kan fale lungfim rih lomi ngakah buangro dirhmun in an um.
9.     Kan Khrihfabu le kan miphun thang a chia.

Cucaah, khua tampi ruat cang hna usihlaw rit bu in cun mawaw cu mawng hrimhrim ti hna hlah usih.

DUI Manslaughter Charge Timi Cu: DUI Manslaughter Charge timi cu rit bu in mawaw mawngh ruang ah mawaw eksidenh (Car Accident) ton sual i a chung i aa cit ve mi minung pakhat khat nunnak a liam sual ah cun biaceihtu nih biachahnak a ngeihmi dantatnak a in tinak a si.   DUI Manslaughter Charge timi hi phun hnih a um.

1.     Phun khat cu rit bu in mawaw mawngh chinchap ah ralring lo le daitlang taktak in mah caah siseh, mi caah siseh, ihnung tuk in mawngh ti khi a si. Mirang holh cun “Vehicular manslaughter with gross negligence” tiah an uah.

Hi a cunglei hmuh (Case) nih an tlaih i minung a thih ah cun a fakmi dantatnak tampi a in lai. Culak ah , minung pakhat nunnak a liam ah cun a buaktlak in thong kum 10 thlak an si.

2.     Phun hnihnak cu rit bu in mawngh i ralring mi lawh ko pah bu ah lam phunglam upadi (Traffic Laws) hna zulh lo in mawaw mawngh ti khi a si i mirang holh in cun “Vehicular manslaughter with ordinary negligence” an ti.

Hi a cunglei pahnihnak in tlaih a ton a si ah cun dantatnak tampi cu a in ve hiamhiam lengah minung an thih sual ve ah cun minung pakhat ah thong kum 4 thlak khawh a si rih.

(Fianternak: State pakhat le pakhat upadi ngeihmi aa lawh lo caah a buaktlak nawn in ka rak ialmi a si.)

DUI in Tlaih Kan Ton Sual Ahcun: Chin mi nih DUI in tlaih kan ton ah cun a ha bikmi cu kanmah Chin miphun chung in thil a thei deuhmi mipi hruaitu (Community Leaders, Pastors, etc.) hna sinah thawngthanhnak ngeih i anmah nih ruahnak cheu hnu ah a herh ningin upadi kong he ai pehtlai mi aiawhtu (Burmese: Sihni, English: Lawyer) hlan ah a ha bik.

Cu nak vialte nak in a ha deuhmi cu rit bu in mawaw mawngh lo a si. A habik mi cu zu siloah rit-thai nak a simi din lo le tongh lo hi a si.

Tlamtlinlonak tampi a um ko lai nain pakhat pahnih caah hathnemnak a um sual ah tiin ka rak thlahmi a si. Tampi ial rih ding a um ko nain a thei deuh mi nih tlamtling deuh in nan rak kan ial piak khawh ah cun a ha ngaingai hnga. Cafang hmanning le palhnak tete a um ah cun caialtu keimah palh le daithlan a si ko.


Comments

Popular posts from this blog

When Neutrality Is Not an Option: Why the Church Must Use Its Resources to Defend Christian and Ethnic Minorities in Myanmar

The Strength to Forgive: Building Unity in a Divided Myanmar (By Danny Bawibikthawng)

Mother’s Day: Honoring Our Mothers as a Sacred Pathway to God’s Blessing